Για την πολιτική θεολογία

από Ευάγγελος Κοροβίνης

Το ζήτημα των σχέσεων θεολογίας και πολιτικής προσεγγίσθηκε από πολλούς μελετητές που κατέληξαν σε πολύ διαφορετικά συμπεράσματα για την φύση αυτών
των σχέσεων. Στο παρόν άρθρο επιλέγουμε να εκθέσουμε σύντομα τις εκ διαμέτρου αντίθετες απόψεις δυο Γερμανών στοχαστών, του Carl Schmitt που έζησε στα ταραγμένα χρόνια της εύθραυστης Δημοκρατίας της Βαϊμάρης και στην πορεία του χρόνου ταυτίσθηκε με τους Ναζί και του αρκετά νεότερου John B.Metz, ενός
Γερμανού καθολικού ιερέα και καθηγητού θεολογίας, που υπήρξε ο εμπνευστής της γνωστής «θεολογίας της απελευθέρωσης».

Ο Schmitt ισχυρίσθηκε ότι υπάρχει μια δομική παραλληλία μεταξύ της απόλυτης εξουσίας του Θεού του μονοθεϊσμού και της εξουσίας του ηγεμόνα. Έτσι η κατάσταση εκτάκτου ανάγκης, όπου η εφαρμογή του συντάγματος αναστέλλεται με

απόφαση του ηγεμόνα είναι ανάλογη με τα θαύματα του Θεού, που αναστέλλουν προσωρινά τους νόμους της φύσης. Ο Γερμανός θεωρητικός, όταν υπογραμμίζει
αυτές τις δομικές αναλογίες, δεν αναφέρεται τόσο στην επιρροή της θρησκείας στην πολιτική, όσο στο κενό υπερβατικότητας που προέκυψε μετά την λήξη των
θρησκευτικών πολέμων του 17ο αιώνα. Ένα κενό το οποίο οι κοσμικές πολιτικές δεν
ήταν σε θέση να καλύψουν.

Πράγματι στους νέους χρόνους η παραδοσιακή ιδέα του ηγεμόνα, που στέκεται πάνω από την κοινωνία και το κράτος, εκλείπει παντελώς. Ο ηγεμόνας ταυτίζεται
πλήρως με το κράτος και το κράτος με τους νόμους που ψηφίζει το κοινοβούλιο. Για τον Schmitt τελικά η ισχύς είναι που δημιουργεί το δίκαιο και όχι το δίκαιο που χαλιναγωγεί την δύναμη των ισχυρών. Επιπλέον η υπακοή στον ηγεμόνα, που
γεννά η πίστη, ενοποιεί την κοινωνία και επιτρέπει να αναδυθεί το πνεύμα αυτοθυσίας, που απαιτείται στους πολέμους μεταξύ των κρατών.

Ψηλαφίσεις στην πολιτική Θεολογία (Δ. Αρκάδας – Β. Ξυδιάς) 

από

 Δημήτρης Αρκάδας

 -

7 Μαΐου 2022

1Συζητούν οι θεολόγοι-εκπαιδευτικοί Δημήτρης Αρκάδας και Βασίλης Ξυδιάς.

Τι είναι «πολιτική θεολογία» (από τον Καρλ Σμιτ στον Ντίτριχ Μπονχέφερ και στη Θεολογία της Απελευθέρωσης);  Ποια είναι η στάση των ορθοδόξων θεολόγων (Χριστιανική Δημοκρατία, π. Γ. Πυρουνάκης, π. Γ. Μεταλληνός, Χρ. Γιανναράς, βιβλική  θεολογία);  Ποια είναι η σχέση της πολιτικής θεολογίας με την υπαρξιακή θεολογία και τη θεολογία του προσώπου;  Είναι εκκοσμίκευση της εκκλησίας ή επιστροφή σε μια πιο αυθεντική σχέση της με το χριστιανικό ευαγγέλιο;

Σειρά συζητήσεων του Αντίφωνου για τη θεολογία στη σημερινή Ελλάδα: 

• Η θεολογία στην Ενορία (π. Μιλτ. Ζέρβας – Β. Ξυδιάς)
• Ψηλαφίσεις στην πολιτική Θεολογία (Δ. Αρκάδας – Β. Ξυδιάς)

Η Ημικρανία…

Έχουμε αναφερθεί και στο παρελθόν στην πολύπλευρη δραστηριότητα της Αντιπροεδρίας του Πολυεθνικού Κράτους της Βολιβίας, που ξεπερνά κατά πολύ τα σύνορα αυτής της λατινοαμερικανικής χώρας. Με επικεφαλής τον αντιπρόεδρο Άλβαρο Γκαρσία Λινέρα, αυτός ο οργανισμός λίγο θυμίζει έναν κλασικό κρατικό θεσμό. Μάλλον είναι ένα σπάνιο εργαστήρι σκέψης, από αυτά που λείπουν στον σύγχρονο κόσμο, αφού δεν περιορίζεται σε θεωρητικές αναζητήσεις για τους δρόμους μετάβασης σε μια διαφορετική κοινωνία. Αντίθετα, χρωματίζει άμεσα και την κρατική πολιτική στη Βολιβία, ενώ ταυτόχρονα βαθαίνει τη συζήτηση για την Αριστερά του 21ου αιώνα στη Λατινική Αμερική και ακόμη πιο πέρα.

Ένα από τα εργαλεία της Αντιπροεδρίας είναι το πολιτικό περιοδικό που εκδίδει με την κάθε άλλο παρά συμβατική ονομασία Η Ημικρανία, συνοδευόμενη από τον προσδιορισμό «επιθεώρηση πολιτικής ανάλυσης», το οποίο διαβάζεται σε όλη τη Λατινική Αμερική. Πριν από λίγες μέρες κυκλοφόρησε το 15ο τεύχος, στο εξώφυλλο του οποίου δεσπόζει το σύμβολο της λατινοαμερικανικής Θεολογίας της Απελευθέρωσης: ένα γλυπτό σύμπλεγμα που συνδυάζει το χριστιανικό σταυρό με το σφυροδρέπανο. Αντίγραφο του γλυπτού δώρισε ο πρόεδρος της Βολιβίας Έβο Μοράλες στον Πάπα, όταν αυτός επισκέφθηκε πριν από λίγους μήνες τη Βολιβία.

Με την παράταξη του Χριστού κι'όχι της Χούντας ...στην Αμοργό!

του Ανδρέα Αργυρόπουλου

Πρέπει να κλείνουν σαράντα χρόνια από τότε που πρωτοπήγα στην Αμοργό.  Δέθηκα μαζί της ,όσο με κανένα τόπο.  Στο διάστημα αυτό γνώρισα και εκτίμησα αρκετούς από τους ντόπιους.  Ο Γιάννης ο Πράσινος, είναι ένας από αυτούς. Χαίρομαι πολύ κάθε φορά που τον συναντάω.Είναι Αμοργιανός Αμοργιανός, original δηλαδή. Πριν λίγο καιρό διάβασα στην τοπική εφημερίδα μια ιστορία για τον πατέρα του, Γιώργο Πράσινο, που συνέβη τα χρόνια της χούντας.  Τη δημοσιεύω χωρίς σχολιασμό.  Είναι από αυτές τις ιστορίες που δεν τον έχουν ανάγκη.

 Η παράταξη του Χριστού

"Δεν θυμάμαι πριν από πόσα χρόνια με πλησίασε ένα γεροντάκι, το οποίο δεν είναι πια στη ζωή, για να μου φανερώσει ένα περιστατικό, που δεν ήξερα.

Ήταν την εποχή της δικτατορίας κι ο πατέρας υπηρετούσε ως τεχνικός υπάλληλος στον ΟΤΕ της Αμοργού. Μ΄ ένα κόκκινο μουλάρι, φορτωμένο με τα εργαλεία του από τα ξημερώματα γύριζε το νησί απ΄ άκρη σ΄ άκρη όλο τον χρόνο με κρύα, βροχές, θύελλες και ζέστες. Δεν υπήρχαν τότε δρόμοι, ούτε αυτοκίνητα σε όλα τα χωριά και έπρεπε να επισκευάζει τις βλάβες στα τηλεφωνικά δίκτυα και στα τηλέφωνα. Δεν ήθελε κανείς να στερείται αυτό το αγαθό εξαιτίας του. Επέβλεπε τα διάφορα συνεργεία, που έρχονταν για επέκταση των δικτύων, και τακτικά ναύλωνε καΐκια, για να εξυπηρετεί και τα γύρω νησάκια, το Κουφονήσι, τη Σχοινούσα, την Ηρακλειά και τη Δονούσα.

Ο διοικητής της χωροφυλακής του νησιού τού ζήτησε να βρεθούν σε ένα απόμερο σημείο, έξω από τη Χώρα της Αμοργού, για να του κάνει μια σημαντική πρόταση. Συναντήθηκαν λοιπόν ένα απόγευμα και του πρότεινε, μιας και γνώριζε πολύ καλά σχεδόν όλους τους Αμοργιανούς, να του δίνει πληροφορίες για τον καθένα, που θα του ζητούσε, και ως αντάλλαγμα θα του έκανε όποιες διευκολύνσεις ήθελε.

Χωρίς καθόλου να σκεφτεί, του απάντησε ξερά: «Έχετε μάθει, από τότε που ήλθατε στο νησί, ότι είμαι και ψάλτης στην εκκλησία. Πώς είναι δυνατόν να μου ζητάτε τέτοιο πράγμα, αφού ξέρετε ότι ανήκω στην παράταξη του Χριστού;» Ο άλλος τα έχασε και δεν ήξερε τι να του απαντήσει κι έτσι άδοξα έληξε η συνάντηση.

"Δε θα σιωπήσουμε ποτέ"-Οι Προκηρύξεις του Λευκού Ρόδου (1942-1943)

Μια παρέα πέντε φοιτητών και του δασκάλου τους που με ψυχή και σθένος μοιράζουν αντιναζιστικές προκηρύξεις στο Μόναχο το 1942. Κοινό τους γνώρισμα η βαθιά τους πίστη στο Θεό. Οι δογματικές διαφορές τους δεν επηρεάζουν την ανοικτότητα, την γεμάτη αγάπη και πνευματικότητα πορεία τους όπως καταγράφεται στις έξι προκηρύξεις που πρόσφατα εκδόθηκαν σε ένα μικρό βιβλιαράκι, "Δε θα σιωπήσουμε ποτέ". Ανάμεσά τους ο ορθόδοξος, Άγιος Σμορέλ που έδωσε και το όνομα στην οργάνωση όπως αναφέραμε σε παλαιότερη δημοσίευση για τον Άγιο:

Μνήμη νεομάρτυρα Αλέξανδρου Σμορέλ: «O χιτλερικός αθεϊσμός και οι Xριστιανοί αγωνιστές του Λευκού Pόδου»

Για το βιβλίο μίλησαν οι συγγραφείς: Σταύρος Ζουμπουλάκης, Μανος Κοντολέων και Θανάσης Τριαρίδης.

Αποσπάσματα διάβασαν οι ηθοποιοί: Λάζαρος Γεωργακόπουλος, Στέλιος Μάινας, Μαίρη Ξένου, Ανθή Σαββάκη, Γιάννης Στάνκογλου, Αντιγόνη Σταυροπούλου και άλλοι.

Η παρουσίαση του βιβλίου:

Λίγα λόγια για το βιβλίο:

Αναζητώντας μια ριζοσπαστική πολιτική θεολογία

Αναζητώντας μια ριζοσπαστική πολιτική θεολογία...
ΚΛΙΚ στην εικόνα για τη συνέχεια...

Radical Political Theology. Religion and Politics After Liberalism (Ριζοσπαστική Πολιτική Θεολογία, Θρησκεία και Πολιτική Μετά τον Φιλελευθερισμό)...